لطفا صبر کنید
تنگی نفس، خستگی و ناتوانی در انجام کارهای روزمره، تپش قلب، درد در ناحیه شکم، تورم پاها یا حتی پلک ها و…
حالاتی که به آن ها اشاره کردیم؛ ممکن است حاکی از ابتلای شما به نارسایی قلبی باشند.
شما در حال تجربه ی کدام علائم هستید؟!
آیا تا به امروز برای بررسی دقیق به متخصص قلب و عروق مراجعه کرده اید؟
در این مطلب تمامی ابعاد عارضه نارسایی قلب را از تشخیص تا درمان قطعی، مورد بررسی قرار داده ایم.
در مرحله اول لازم است با تعریف نارسایی قلبی آشنا شوید. در اصطلاح علمی به؛ ضعیف شدن عضله قلب و اختلال در پمپاژ خون به داخل شریان ها، نارسایی قلبی گفته می شود.
با ایجاد این اختلال، خون پمپاژ نشده به داخل ریه ها بازگشته و باعث تجمع مایع در این ناحیه می شود. این اتفاق عامل اصلی تنگی نفس در افراد مبتلا به نارسایی قلبی می باشد.
همان اندازه که نارسایی قلبی در سنین بزرگسالی خطرناک است، در جوانی و کودکی هم خطرناک می باشد.
نارسایی قلب ممکن است در سنین کودکی نیز رخ دهد.
شدت این عارضه در سنین کودکی به؛ پارامترهای مختلفی از جمله: سن کودک، شرایط جسمانی و سایر بیماری های مادرزادی یا زمینه ای او بستگی دارد.
توصیه می شود در صورت مشاهده علائم زیر در کودک خود، هرچه سریعتر به متخصص قلب و عروق مراجعه نمایید:
خستگی و بی حالی
نفس نفس زدن یا تنگی نفس
ورم کردن پاها
ورم کردن پلک ها
شکم درد
حالت تهوع یا استفراغ
تپش قلب نامتعارف
گاها ممکن است این عارضه فارغ از سن و جنسیت، از بدو تولد به همراه فرد باشد. در این حالت؛ با نارسایی قلبی مادرزادی مواجه خواهیم بود.
به محض تشخیص این عارضه در زمان بارداری یا حتی حین زایمان؛ لازم است نوزاد تحت نظارت پزشک متخصص مراحل مراقبتی و درمانی خود را سپری نماید.
ریشه عوارض قلبی مادرزادی ممکن است به مشکلات قلبی در حین بارداری یا حتی به قبل از آن بازگردد. در حالت کلی هرگونه مشکل قلبی می تواند علائمی را شامل حال مادر و یا جنین نماید.
مادر نقش مهمی در ابتلای نوزاد خود به بیماری های قلبی مادرزادی دارد. به طور مثال: مصرف الکل، دخانیات، مواد مخدر، ژنتیک و حتی ابتلا به یک ویروس خاص در دوران بارداری می تواند سلامت جنین را تحت تاثیر قرار دهد.
چند نمونه از مشکلات قلبی شایع در دوران بارداری عبارتند از:
همانطور که از نام این دسته از بیماری ها پیداست، معمولا از بدو تولد جنین همراه او خواهند بود. نقص مادرزادی قلب ناشی از عدم رشد و تکامل صحیح قلب در دوران جنینی بوده و از این رو مشکلات مختلفی را بعد از تولد نوزاد، رقم خواهد زد.
برای تشخیص بیماری قلبی مادرزادی به این موارد دقت نمایید:
سیانوز (تغییر رنگ لب ها، زبان و ناخن دست به سمت رنگ خاکستری یا آبی کمرنگ)
تنفس سریع و سطحی
ادم و یا ورم کردن پاها، شکم و حتی اطراف چشم ها
تنگی نفس نوزاد هنگام شیر خوردن.
کاردیومیوپاتی یا همان بیماری ماهیچه قلب، به مجموعه ای متفاوت از بیماری های عضله قلب اطلاق می شود، که در آن؛ به علت ناتوانی در خونرسانی به اعضای بدن، فرد دچار نارسایی قلبی خواهد شد.
در اصل به مجموع بیماری هایی که یک یا چند دریچه از چهار دریچه قلب را درگیر می سازند، بیماری دریچه قلب گفته می شود. معمولا این بیماری با افزایش سن و گاها نیز؛ به صورت مادرزادی، وراثتی و یا ناشی از سایر بیماری های دیگر؛ رخ خواهد داد. انواع مختلفی از این نوع بیماری قلبی مثل: تنگی دریچه میترال و… وجود دارد، که در مطالب آینده به معرفی کامل آن ها می پردازیم.
نارسایی دریچه آئورت در اثر فرسودگی، ضعیف شدن یا حتی گشادی دریچه آئورت، رخ می دهد. در این عارضه؛ جریان طبیعی خون به یک جهت مختل شده و با اختلال در عملکرد این دریچه، شاهد پس زدن خون به قلب خواهیم بود. این عارضه در بلند مدت مشکلات و عوارض جدی ای را شامل حال بیمار می نماید.
علت نارسایی احتقانی قلب (congestive heart failure یا congestive cardiac failure) در هر فرد، متناسب با شرایط جسمی و سنی وی متفاوت است. در مواردی ممکن است نارسایی قلبی به دنبال وجود سایر عوارض جسمانی مثل:
🔴️ بیماری عروق کرونر
🔴️ فشار خون بالا (بیشتر بدانید: پایین آوردن فشار خون بالا)
🔴️ فیبریلاسیون دهلیزی
🔴️ سوء مصرف الکل و دخانیات
🔴️ سندروم متابولیک و چاقی مفرط
🔴️ آریتمی قلبی
🔴️ کاردیومیوپاتی و…
ایجاد شود.
پزشک قلب و عروق با انجام تست های تشخیصی مناسب و معاینه دقیق بیمار می تواند علت نارسایی قلب را ریشه یابی کرده و اقدامات لازم جهت مدیریت این عارضه را تجویز نماید.
در واقع این نوع بیماری، ناشی از سفتی بیش از حد طبیعی عضله قلب می باشد.
در این نوع نارسایی؛ شاهد اختلال در پر شدن قلب از خون خواهیم بود.
این امر باعث کاهش جریان خون به سایر اندام ها می شود.
در اصل به خاطر سفت شدن عضله قلب در این بیماری، دیواره ی بطن استراحت لازم و کافی را نداشته و همین امر باعث پر شدن ناکافی آن خواهد شد.
متاسفانه ابتلا به این نوع از نارسایی قلبی در حال افزایش می باشد.
ممکن است تا به اینجای امر که از انواع شایع نارسایی قلب، علت و علائم آن مطلع شده اید، به دنبال آشنایی با راه های درمان این عارضه باشید.
در حال حاضر درمان قطعی برای نارسایی قلبی وجود ندارد. ولی نگران نباشید!
خوشبختانه روش های موثری برای کنترل و مدیریت این عارضه وجود دارند. این روش های درمانی در هر فرد از ساده ترین آن، یعنی: اصلاح سبک زندگی تا پیچیده ترین آن، یعنی: عمل جراحی یا حتی پیوند قلب، متفاوت است.
از جمله روش های شایع برای درمان نارسایی قلب می توان به موارد زیر اشاره نمود:
عدم تشخیص و یا درمان به موقع برخی از ناراحتی های قلبی در طولانی مدت می تواند به ضعف و نارسایی قلب منجر شود. اولین قدم در پیشگیری از ایجاد نارسایی قلبی، تشخیص و درمان مناسب و به موقع بیماری های زمینه ای است.
برخی از بیماری های زمینه ای مثل فشار خون بالا می تواند زمینه ای برای ابتلا به نارسایی قلبی را مهیا سازد. علاوه بر این مواردی مثل: دیابت قندی، نارسایی کلیه، کم خونی و کمبود آهن، مشکلات تیروئیدی و … می توانند در ابتلا به نارسایی قلبی موثر باشند.
یکی از رکن های اساسی در کنترل بیماری نارسایی قلبی، تحول در سبک غذایی و نحوه زندگی است. این روش به صورت مکمل با سایر روش های درمانی در مدیریت نارسایی قلبی، موثر می باشد. به طور مثال: عدم مصرف غذاهای حاضری و کنسروهای آماده، عدم استعمال دخانیات و مصرف الکل، پرهیز از پرخوری و کاهش وزن، داشتن تحرک کامل و کافی، تسکین استرس و حفظ آرامش، توجه به چکاپ های دوره ای و منظم؛ از جمله فاکتورهای ساده اما تاثیر گذار در ایجاد چارچوب اصولی و حفظ سبک زندگی سالم می باشند.
توجه کنید:
انتخاب داروی مناسب برای تسکین علائم و کنترل نارسایی قلبی به عهده تشخیص و صلاحدید پزشک متخصص قلب و عروق می باشد. از مصرف خودسرانه هرگونه داروی خوراکی و در دسترس اجتناب کنید تا شدت عوارض را افزایش ندهید و خود را درگیر عواقب جبران ناپذیر، نکنید.
داروهای مختلفی در زمینه نارسایی قلبی تجویز و استفاده می شوند. انتخاب داروی مصرفی در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی به عهده پزشک متخصص بوده و متناسب با شرایط بیماری و وضعیت جسمی فرد مبتلا، صورت می پذیرد.
طیف درمان دارویی نارسایی قلبی از مصرف قرص های خوراکی تا تزریق دارو متفاوت است. از جمله داروهای موثر در کنترل نارسایی قلبی می توان به مواردی همچون:
🔹️داروهای ادرار آور
🔹️داروهای گشاد کننده عروق
🔹️داروهای تقویت عضلات قلب
🔹️داروهای مهارکننده ACE
🔹️داروهای MRA
🔹️داروهای خانواده بتا بلوکر
🔹️داروهای محرک قلب و…
درمان هایی نظیر استفاده از تجهیزات پزشکی می توانند در بیمارانی که همچنان علائم فعال داشته و روند رو به بهبودی نداشته اند، موثر باشند.
باطری قلب، دستگاه شوک داخل قلبی و … از جمله درمان های تکمیلی برای بهبود وضعیت افراد مبتلا به نارسایی قلبی می باشند.
اگر به دنبال تخمین طول عمر بیماران مبتلا به نارسایی قلبی می باشید باید فاکتورهای مهمی مثل: سن، ژنتیک و سبک زندگی فرد را در نظر داشته باشید. مهم ترین فاکتور در این مورد؛ تشخیص زودهنگام این بیماری و استفاده از روش های کنترل کننده موثر می باشد.
گروهی از بیمارانی که نارسایی احتقانی قلبی در سطوح 3 و 4 دارند، مرگ ناگهانی قلبی را تجربه می کنند، که این نوع مرگ و میر، حدود 40 درصد در سال رخ می دهد.
سخن آخر
عدم خونرسانی مناسب به اندام ها به علت تضعیف عضله قلب یکی از پیامدهای نارسایی قلبی می باشد. لازم به ذکر است در اکثر مواقع بیماری های زمینه ای مثل: فشار خون بالا و… می توانند نقش مهمی در ابتلا به نارسایی قلبی و مواجهه با علائم ناخوشایند این عارضه، دارند.
به خاطر داشته باشید تشخیص به موقع نارسایی قلبی باعث کنترل بیماری و کند شدن روند آن خواهد شد. برای اطلاع از بهترین روش برای درمان نارسایی قلبی، حتما به پزشک متخصص قلب و عروق مشورت کرده و از هرگونه درمان خودسرانه اجتناب کنید.
افرادی که نارسایی قلبی دارند باید توجه کنند که این عارضه مزمن بوده و نیاز به رعایت نکات و مدیریت علائم در کل طول زندگی فرد است. بنابراین فرد باید حتما تحت نظر فوق تخصص نارسایی قلب باشد و داروها و یا دستورات ایشان را با دقت رعایت کند تا خطری وی را تهدید نکند. در مواقعی اگر شرایط فرد مساعد نباشد و علائم با شدت باشند؛ فرد نیاز به جراحی و یا پیوند قلب دارد.
حتی اگر نارسایی قلبی خفیفی داشته باشید؛ باز ممکن است برخی علائم را تجربه کنید:
هنگام انجام دادن برخی فعالیت ها مثل استفاده از پله ها یا ورزش کردن و… دچار تنگی نفس شوید. حتی ممکن است در خواب نتوانید به خوبی نفس بکشید و…
بهترین دارو برای نارسایی قلب؛ پس از معاینه شما نزد فوق تخصص نارسایی قلب، توسط ایشان تجویز می شود. به عنوان مثال داروهای بتا بلوکرها از جمله داروهایی می توانند باشند که در درمان نارسایی قلب تجویز شوند. با این حال برای انتخاب بهترین درمان و بهترین دارو باید به پزشک مراجعه کنید.
اگر نارسایی قلبی به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود می تواند علائم را در فرد بدتر کرده و باعث خطرات جدی شود.